Gereedschap, zelfbouw synchronisatietester voor 4 (of 3) cilinders

(Auteur: Bert Meijerink)

Algemeen

Graag wilde ik de synchronisatie van mijn K1100 een keer controleren omdat de motor stationair nogal ‘bonkig’ liep.

Vanzelfsprekend bestond de mogelijkheid om hiervoor een set te kopen met 4 losse (vacuüm) meters. Naast het feit dat deze meters nogal een investering vergen was regelmatig te lezen dat het aflezen van deze meters soms lastig kan zijn.

Verschillende bronnen (op het internet) gaven echter ook aan dat het afstellen zeer goed is te doen met vloeistofkolommen. Omdat mij dit een zeer goed alternatief leek ben ik op zoek gegaan naar informatie over het meten met kolommen. Door een vraag te stellen op het Forum van de Hobbyist ben ik tevens op het goede spoor gezet.

Door het combineren van al deze informatie is de hieronder beschreven synchronisatietester ontstaan. Bij deze wil ik dan nogmaals eenieder bedanken die heeft bijgedragen op het Forum van de hobbyist door het toezenden van de verschillende ideeën.

De tester werkt naar volle tevredenheid. De hoogteverschillen in de kolommen zijn duidelijk zichtbaar. Ook zijn de oliekolommen zeer stabiel zodat speciale dempers niet hoeven worden opgenomen. Het afstellen is nu eenvoudig uit te voeren.

Een aandachtspunt is dat de tester afhankelijk is van omgevingstemperatuur waardoor de nullijn(referentiepunt) verschuift. Deze had ik mooi op het bord aangegeven (Zie de zwarte streep in het midden van het bord) maar in de praktijk blijkt dat deze (enkele centimeters) verschuift. Als de tester (niet aangesloten) aan de muur hangt is te zien dat bij een hogere omgevingstemperatuur de kolommen hoger staan als bij een lagere omgevingstemperatuur. Het is echter niet nodig om meer strepen te plaatsen omdat duidelijk te zien is of de kolommen het gelijke niveau hebben.

Aan het eind van dit artikel kunt u nog een overzicht vinden van de gebruikte materialen en de gemaakte kosten.

Inhoudsopgave

1. De opbouw
2. Synchronisatie testen en afstellen
3. Kostenoverzicht

1 De opbouw De potjes (vastgezet met een oude binnenband van een fiets) welke u boven op de plank ziet staan (foto's 1 t/m 3) zitten er in eerste instantie tussen om te voorkomen dan de olie uit de kolommen per vergissing in de motor wordt gezogen. Hier is gekozen voor glazen potjes van 375 ml. Regelmatig wordt er gewaarschuwd om dit niet te doen met glazen potjes omdat deze kunnen imploderen. De hier gebruikte potjes zijn echter eerder vacuüm getrokken door de conservenfabrikant en ook het vacuüm van de motor is niet zo extreem. Tot nu toe heb ik er dan ook geen problemen mee gehad. De potjes waren gebruikt voor het verpakken van conserven (zilveruitjes) zodat het deksel luchtdicht afsluit. Deze potjes waren voorzien van een ‘klik’ deksel waardoor men normaal gesproken kan controleren dat een verpakking niet geopend is geweest. Een (waarschijnlijk) voordeel van het klikken in deze synchronisatietester is dat er sprake is van een demping waardoor de kolommen niet op en neer dansen. Als de motor gestart wordt klikken de deksels gelijk in. In elk dekseltje zijn 2 doorvoeren (nippels) gemaakt waarop de in- en uitgaande slang zijn aangesloten. Zelf had ik wat doorvoeren liggen welke een binnendiameter (gat) hadden van 2mm en een buitendiameter van 6mm. Door deze grote buitendiameter van de doorvoer moest de slang verwarmd worden om hem goed over de doorvoer te krijgen. Heeft u geen doorvoeren dan kunt u bijvoorbeeld in een boutje van 5 mm een gat van 2 mm proberen te boren. Let er wel goed op dat de aansluitingen met het deksel luchtdicht zijn. Zelf heb ik dat gedaan met siliconenkit waarna ik even het potje vacuüm heb gezogen met de mond om te controleren of zij werkelijk dicht waren. Vanaf elk potje loopt 1 slang naar elke cilinder. Alle aansluitslangen hebben dezelfde lengte, 120 cm. Deze lengte is ontstaan omdat er een stuk slang van 4,8 meter was overgebleven na het maken van de kolommen. Men kan de aansluitslangen ook nog iets korter nemen omdat er lengte genoeg is om slangen aan te sluiten op de motor. De slang past perfect over de testnippels van de motor. De (meet)kolommen hebben onder de plank waar de potjes op staan een lengte van ongeveer 85 cm. De onderzijde is aangesloten op een Y-stukje. Deze had ik toevallig liggen maar vanzelfsprekend kan er gewoon een T-stuk geplaatst worden. Verbind de T stukjes wel zodanig door als te zien is op foto 5. In eerste instantie had ik de 2 rechter kolommen met elkaar doorverbonden met een Y-stukje en ditzelfde gedaan met de 2 linker kolommen. Daarna had ik de linker set doorverbonden met de rechter set. Het was echter in dit geval zeer goed waar te nemen dan bij het aanzuigen van 1 kolom de bijbehorende kolom snel meeging en de andere kolommen veel trager. Met de oplossing op foto 5 trad dit probleem niet op. Nu konden de kolommen gevuld worden. Dat is hier gebeurd met zonnebloemolie maar slaolie, stuurbekrachtigingolie o.i.d. wil natuurlijk ook wel. De olie moet echter niet een te hoge viscositeit hebben. Van Johan Bakker kreeg ik nog de volgende tip. Hij had ketjap gebruikt wat de juiste viscositeit had dit was door de zwarte kleur goed afleesbaar. Ook was ketjap eenvoudiger luchtbelvrij te krijgen als slaolie wat hij in eerste instantie had gebruikt. Het vullen kon via 1 kolom worden gedaan. Tijdens het vullen moest er wel ontlucht worden maar dit was eenvoudig uit te voeren door te zuigen aan 1 van de slangen. Inhoudsopgave 2 Synchronisatie testen en afstellen Nu het geheel was opgebouwd kon de synchronisatietester op de motor aangesloten worden. Om de synchronisatie te testen en eventueel opnieuw af te stellen dient de motor op bedrijfstemperatuur te zijn. Vervolgens dienen de slangen op de vacuüm testnippels aangesloten (foto's 6 en 7) te worden. Hiertoe moeten de rubberen afdichtdopjes welke op de testnippels zitten verwijderd worden. Bij de 2 kleps uitvoeringen zit er op de laatste cilinder een slangetje (ten behoeve van de benzinedruk regelaar) op de testnippel en hier dient een T-stukje gebruikt te worden. (foto 11) Bij de stelschroeven had ik een klein streepje gezet zodat de oude positie te zien was. (net de zien onder de rode pijl op foto 7.) Mocht het nodig zijn dan kon altijd de beginsituatie weer ingesteld worden. Start nu de motor en zorg er voor dat deze stationair loopt. (handgas/chokeknop moet in de nul-positie staan.) Als alles goed is moeten de kolommen nu overal dezelfde hoogte hebben. Bij mijn motor stond echter de vierde cilinder ongeveer 25 cm hoger als de andere cilinders. Helaas heb ik hiervan geen foto genomen. Tijdens het bijdraaien van deze cilinder was gelijk al te horen dat de motor veel fraaier rond liep. Als laatste heb ik de aansluitingen van het testapparaat even verwisseld per cilinder. Dus aansluiting 4 naar 1, 3 naar 2, 2 naar 3 en 1 naar 4. Dit om te controleren of er geen lekkage in de synchronisatietester zat. De kolommen bleven allen weer mooi gelijk van niveau. Had er een verschil in gezeten dan werd er valse lucht aangezogen en moest er gezocht worden naar een lekkage in de synchronisatietester. In principe is de synchronisatie nu afgesteld. Vervolgens even wat gas gegeven. Als alles echt goed zou zijn diende het niveau van de kolommen nu ook gelijk te blijven. Dit was echter niet helemaal het geval. Nu zouden de inlaten bijgesteld moeten worden maar dit toch maar niet gedaan. Schroeven zijn immers afgelakt. Met deze testopstelling is het ook mogelijk om een 3 cilinder (bijvoorbeeld K75) af te stellen (foto 8 & 9). Hiervoor moet 1 meetleiding luchtdicht worden afgesloten wat hier is gedaan door er een dikke spijker in te stoppen (foto 10). De 3 resterende slangen kunnen worden gebruikt voor het meten. Inhoudsopgave 3 Kostenoverzicht Hierbij nog even de kosten die ik gemaakt heb. Wilt u dit echter nabouwen houd er dan rekening mee dat kosten kunnen veranderen. Met name de houten plaat had ik relatief goedkoop (Dit was een restant bij de bouwmarkt). Ook de T-stukjes zullen wat geld kosten alsmede de aansluitnippels op de glazen potjes. Aantal Omschrijving Prijs 10 Benzineslang 3 x 5 (lengte van 10 meter) € 5,70 1 Plaat hout (betonplex) van 125 cm x 43 cm x 2,2 cm. € 1,20 4 Houtschroeven voor bevestiging plank onder de potjes € 0,16 5 Schroeven voor het plaatsen van de binnenband. € 0,20 34 Krammen voor bevestiging slang € 0,68 25 Zonnebloemolie (hoeveelheid is 25 ml) € 0,08 1 Fiets binnenband (oude gebruikte) € 0,00 4 Conservenpotjes 375 ml met klikdeksel € 0,00 8 Aansluitnippels voor op de potjes (Ooit overgehouden) € 0,00 4 T-stukjes (In mijn geval ooit overgehouden Y-stukjes) € 0,00 Totaal € 8,02 Inhoudsopgave

Foto 1   Foto 2   Foto 3   Foto 4   Foto 5   Foto 6   Foto 7

Disclaimer: Verkeerde handelingen aan de motor kunnen deze beschadigen. Wilt u bovenstaande handelingen uitvoeren dan doet u dat onder eigen verantwoording.

Bij de samenstelling van de inhoud van deze internetsite, is de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht. Toch bestaat de mogelijkheid dat bepaalde informatie niet geheel correct is, of dat deze na verloop van tijd veroudert. Bert Meijerink of derden betrokken bij de ontwikkeling van deze site zijn dan ook niet aansprakelijk voor directe of indirecte schade, die het gevolg is van gebruik van informatie, die door middel van deze site is verkregen. De intentie van deze publicatie is om mijn ervaringen kenbaar te maken welke ik heb opgedaan met mijn BMW K1100LT en K75RT.

Artikel: ©Bert Meijerink 2006